TB-500 to syntetyczny peptyd o wzorze cząsteczkowym C ₂₁₂ H ₃₅₀ N ₅₆ O ₇₈ S ₁. Jest krótkim fragmentem tymozyny β-4 – zbudowanego z 43 aminokwasów białka produkowanego przez grasicę, obecnego w wielu tkankach ludzkiego organizmu. Należy do tzw. „czynników naprawczych”, a jego główną właściwością jest wspomaganie gojenia ran i uszkodzeń w obrębie tkanek miękkich. Lecznicze działanie TB-500 można zaobserwować w przypadku uszkodzonych ścięgien, więzadeł, skóry, mięśni, serca oraz oczu. Ponadto peptyd ten wykazuje silne właściwości przeciwzapalne. Co ciekawe, może również przyspieszyć porost włosów. Oprócz tego sporadycznie stosuje się go w celu wzmocnienia odporności.

Odkrycie TB-500 jest przypisywane Allanowi Goldsteinowi. W połowie lat sześćdziesiątych XX wieku pracował on w Albert Einstein Collage of Medicine w Nowym Jorku, gdzie wspólnie z Abrahamem White’m prowadził intensywne badania nad rolą grasicy w rozwoju układu odpornościowego kręgowców. Niedługo potem założył własną firmę i skoncentrował się na produkcji dwóch syntetycznych związków: zwiększającej aktywność komórek odpornościowych tymozyny α-1 oraz przyspieszającej gojenie ran tymozyny β-4 (TB-500).

Doniesienia o stosowaniu TB-500 u ludzi sięgają 1974 roku. Wtedy to po raz pierwszy peptyd ten wstrzyknięto 5-letniej dziewczynce, która od urodzenia cierpiała na dysfunkcję grasicy. Była to dla niej jedyna szansa na normalne życie. Na prośbę rodziców nazwisko dziecka nigdy nie zostało podane do publicznej wiadomości, jednak magazyn „People”, który śledził losy dziewczynki donosił, że po włączeniu kuracji rozwijała się ona prawidłowo i żyła tak, jak jej rówieśnicy.

Aktualnie TB-500 największe zainteresowanie budzi wśród sportowców i kulturystów, którzy upatrują w nim sposobu na poprawę wyników sportowych i szybszą regenerację powysiłkową. Ponadto jest on powszechnie traktowany jako wsparcie leczenia urazów sportowych oraz swego rodzaju zabezpieczenie przed kontuzjami. W tym miejscu trzeba jednak podkreślić, że TB-500 został zakwalifikowany do kategorii „Hormony peptydowe, czynniki wzrostu, substancje pokrewne i mimetyki” i znajduje się na liście substancji zabronionych przez WADA oraz większość innych, światowych organizacji sportowych [1].

Mechanizm działania

TB-500 wykazuje zdolność zwiększania ekspresji białek budujących komórki. Doskonałym tego przykładem jest up-regulacja aktyny, będącej kluczowym komponentem cytoszkieletu komórek eukariotycznych i jednym z najistotniejszych dla organizmu białek. Aktyna to przede wszystkim białko kurczliwe mięśni, ale trzeba wiedzieć, że jest ona zaangażowana w bardzo wiele procesów niezwiązanych z układem mięśniowym. Wśród nich można wymienić chociażby migrację komórek, chemotaksję, fagocytozę czy cytokinezę.

Aktyna występuje w dwóch formach: monomerycznej (G) i spolimeryzowanej (F), przy czym wykazuje dużą zdolność reorganizacji i łatwo przechodzi pomiędzy obiema formami. Zaobserwowano, że tymozyna β-4 wykazuje zdolność wiązania aktyny G, co zapobiega jej przekształcaniu w aktynę F [2].

Naukowcy są zdania, że up-regulacja aktyny wspomaga procesy naprawcze w ciele, sprzyja wzrostowi komórek, promuje ich migrację i proliferację. Uważa się jednak za mało prawdopodobne, by był to jedyny mechanizm odpowiedzialny za lecznicze właściwości TB-500. Unikalna zdolność tymozyny β-4 do naprawy uszkodzonych tkanek może być zależna nie tylko od aktyny. Okazuje się bowiem, że białka takie jak tymozyny wykazują pewne cechy białek wielofunkcyjnych, czyli takich, które na drodze ewolucji nabyły jakąś dodatkową funkcję.

Badania z użyciem hodowli komórkowych oraz eksperymenty na modelu zwierzęcym wykazały, że podawanie tymozyny β-4 wspomaga dojrzewanie komórek macierzystych, promuje angiogenezę (tworzenie nowych naczyń krwionośnych) i zwiększa przeżywalność komórek różnego typu. Ponadto przyczynia się do znacznego ograniczenia produkcji cytokin prozapalnych [3].

Sprawdzono również, jak tymozyna β-4 wpływa na proces gojenia ran. Badania te prowadzono z udziałem zwierząt. Zaobserwowano, że włączenie peptydu do standardowej terapii powoduje zwiększenie migracji keratynocytów i usprawnia odkładanie kolagenu w miejscu zranienia, co znacznie przyspiesza proces gojenia się ran [4].

Udowodniono także, że tymozyna β-4 indukuje aktywność enzymu DNTT w populacji tymocytów, czyli komórek ludzkiego układu odpornościowego, które powstają w grasicy i są dojrzewającymi limfocytami T [5]. To może sugerować, pośredni udział TB-500 w powstawaniu dojrzałych limfocytów T.

Efekty działania

TB-500 wykazuje potężny potencjał regeneracyjny. Co ważne, peptyd ten ma działanie ogólnoustrojowe, a to oznacza, że wspiera gojenie uszkodzonych tkanek w całym organizmie, niezależnie od miejsca podania. Ma szczególnie silny i wyjątkowo korzystny wpływ na tkankę łączną.

Skóra

TB-500 może znacząco przyspieszyć gojenie ran powierzchniowych, skaleczeń i oparzeń, a jednocześnie ogranicza ryzyko powstawania nieestetycznych blizn. Potwierdzono to w kilku badaniach klinicznych. W jednym z nich wzięli udział pacjenci z ranami odleżynowymi. Podanie im tymozyny β-4 znacznie przyspieszyło gojenie ran. Kuracja okazała się bezpieczna i dobrze tolerowana [6].

Aparat ruchu

TB-500 wspomaga leczenie urazów w obrębie mięśni, ścięgien oraz więzadeł. Przyspiesza gojenie i zmniejsza natężenie stanu zapalnego. Ponadto ogranicza ryzyko powstawania patologicznych zrostów i zlepień międzytkankowych, które mogą zaburzać ruchomość tkanek. Równie często peptyd ten jest wykorzystywany w celach ochronnych. Korzystnie wpływa on na napięcie mięśni, sprzyja utrzymaniu odpowiedniej elastyczności ścięgien i więzadeł, dlatego może przyczynić się do zmniejszenia ryzyka kontuzji.

Oczy

TB-500 może znaleźć zastosowanie w okulistyce. Jest brany pod uwagę w leczeniu zespołu suchego oka i neurotroficznej keratopatii. W badaniach na modelu zwierzęcym wykazano, że sprzyja szybkiemu i całkowitemu zagojeniu uszkodzonej rogówki [7]. Warto odnotować, że badania w tym zakresie były prowadzone nie tylko na zwierzętach, ale również na ludziach. Pacjenci z objawami umiarkowanego i ciężkiego zespołu suchego oka, którzy otrzymali krople do oczu z TB-500, raportowali znaczącą i trwałą poprawę. U większości osób po zakończeniu kuracji objawy choroby nie powróciły [8].

Jama ustna

TB-500 korzystnie wpływa na fibroblasty dziąsłowe i wykazuje silne działanie przeciwzapalne [9]. Potencjalnie może przyczynić się do redukcji stanów zapalnych dziąseł.

Serce

Naukowcy sugerują, że gojące właściwości tymozyny β-4 można wykorzystać do regeneracji ludzkiego mięśnia sercowego, uszkodzonego na skutek zawału albo innych chorób kardiologicznych. W badaniach na gryzoniach wykazano, że podanie tymozyny β-4 stymuluje powstawanie nowych komórek mięśnia sercowego z nieaktywnych komórek prekursorowych, obecnych w wyściółce serca [10]. Ponadto zaobserwowano, że w uszkodzonym mięśniu sercowym tymozyna β-4 promuje angiogenezę, a poprzez działanie przeciwwłóknieniowe korzystnie wpływa na przebudowę komórek mięśnia sercowego [11].

Mózg

Obecność tymozyny β-4 stwierdzono w komórkach ośrodkowego układu nerwowego. Przypuszcza się, że w układzie nerwowym odgrywa ona rolę swego rodzaju protektora i w jakimś stopniu wpływa na synaptogenezę, wzrost aksonów, migrację komórek i plastyczność mózgu [12]. Zaobserwowano, że peptyd ten ulega zwiększonej aktywności w rozmaitych stanach patologicznych, takich jak przemijający atak niedokrwienny (TIA), choroba Alzheimera, choroba Huntingtona, stwardnienie hipokampa.

Wątroba

Badania dowodzą, że stężenie tymozyny β-4 można wykorzystać jako marker funkcji wątroby. Podwyższony poziom tego peptydu wskazuje na dobrą kondycję wątroby, podczas gdy obniżony sugeruje poważne uszkodzenie tego narządu. Kiedy porównano stężenie peptydu w surowicy pomiędzy pacjentami z NAFLD a osobami zdrowymi okazało się, że u tych pierwszych poziom tymozyny β-4 był znacznie niższy. Co ciekawe, po zakończeniu leczenia, kiedy czynność wątroby się poprawiła, poziom tymozyny β-4 wzrósł [13].

Badano również przydatność TB-500 w terapii niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD). Udowodniono, że tymozyna β-4 korzystnie wpływa na komórki wątroby i przyczynia się do poprawy stanu zdrowia pacjentów z NAFLD. Wytypowano dwa główne mechanizmy odpowiedzialne za takie działanie. Pierwszy z nich wiąże się z redukcją stresu oksydacyjnego, drugi obejmuje hamowanie produkcji czynników prozapalnych [14].

Włosy

Naukowcy przeprowadzili serię badań na modelu zwierzęcym w celu sprawdzenia jak TB-500 wpływa na porost włosów [15,16]. Po analizie wyników zgodnie stwierdzili, że peptyd ten może promować rozwój komórek macierzystych w mieszkach włosowych, a dodatkowo sprzyja ich różnicowaniu i migracji [17,18]. Uważa się, że takie działanie przyspiesza wzrost włosów. Na forach internetowych można spotkać relacje pacjentów zmagających się z łysieniem androgenowym, którzy zdecydowali się na kurację TB-500. Z ich opinii wynika, że peptyd wykazuje dużą skuteczność – nie tylko hamuje wypadania włosów, ale też stymuluje ich odrastanie.

Możliwe skutki uboczne

TB-500 jest uznawany za bardzo bezpieczny środek. Do tej pory przeprowadzono 23 badania niekliniczne, z których wynika, że stosowanie tego peptydu nie niesie żadnego ryzyka dla ludzkiego organizmu. Warto wspomnieć, że TB-500 jest kandydatem na lek.

Niektóre osoby w czasie kuracji TB-500 mogą zaobserwować u siebie wystąpienie objawów grypopodobnych. Nie jest to jednak reguła i dotyczy bardzo wąskiej grupy osób.

Dawkowanie

TB-500 przyjmuje się w formie iniekcyjnej. Można go podawać podskórnie, domięśniowo albo dożylnie. Środek ten działa ogólnoustrojowo, bez względu na miejsce wstrzyknięcia. Z reguły wstrzykuje się go w powłoki brzuszne, ramię albo pośladek. Należy unikać wstrzykiwania środka za każdym razem w to samo miejsce.

Dawkowanie zależy tego, z jakiego rodzaju urazem mamy do czynienia i jak bardzo jest on rozległy. Na ogół w tzw. fazie ładowania, która trwa od 4 do 6 tygodni, stosuje się od 4 do 8 mg TB-500 na tydzień. Następnie niektórzy decydują się na tzw. fazę podtrzymania, w której przyjmuje się od 2 do 6 mg TB-500 raz na dwa tygodnie.

Poniżej prezentujemy najpopularniejszy protokół dawkowania TB-500:

1. Faza ładowania

Czas trwania: od 4 do 6 tygodni
Dawkowanie: od 4 do 8 mg TB-500 na tydzień
Częstotliwość iniekcji: 2 mg na zastrzyk, od 2 do 4 razy w tygodniu (w zależności od całkowitej dawki tygodniowej)

1. Faza podtrzymania:

Czas trwania: zależnie od potrzeby
Dawkowanie: od 2 do 6 mg TB-500 na 2 tygodnie
Częstotliwość iniekcji: 2 mg na zastrzyk, od 2 do 3 razy na 2 tygodnie (w zależności od całkowitej dawki dwutygodniowej)

Według takiego schematu TB-500 można stosować bez żadnej przerwy maksymalnie przez 3 miesiące. Jeśli zajdzie konieczność powtórzenia kuracji powinno się to zrobić dopiero po przerwie trwającej minimum 6 tygodni.

Porady eksperta

W obiegowej opinii TB-500 najlepiej sprawdza się w przypadku urazów mięśni. W przypadku urazów ścięgien i złamań bądź pęknięć kości lepiej wypada BPC-157. Jednak nic nie stoi na przeszkodzie, by połączyć obydwa środki. Przeciwnie, jest to dość powszechna praktyka i świetnie sprawdza się w przypadku poważnych kontuzji.

Wady i zalety

Bibliografia

1. Mottram, David R., and Neil Chester. „Peptide hormones, growth factors, and related substances”. Drugs in Sport. Routledge, 2014. 100-118.
2. Huff T, Müller CS, Otto AM, Netzker R, Hannappel E. “β-Thymosins, small acidic peptides with multiple functions”. Int J Biochem Cell Biol. 2001;33(3):205–2
3. Philp, Deborah, and Hynda K. Kleinman. „Animal studies with thymosin β4, a multifunctional tissue repair and regeneration peptide”. Annals of the New York Academy of Sciences 1194.1 (2010): 81-86.
4. Philp, Deborah, et al. „Thymosin β4 and a synthetic peptide containing its actin‐binding domain promote dermal wound repair in db/db diabetic mice and in aged mice”. Wound repair and regeneration 11.1 (2003): 19-24.
5. Low, T. L., SHU-KUANG Hu, and Allan L. Goldstein. „Complete amino acid sequence of bovine thymosin beta 4: a thymic hormone that induces terminal deoxynucleotidyl transferase activity in thymocyte populations”. Proceedings of the National Academy of Sciences 78.2 (1981): 1162-1166.
6. Kleinman HK, Sosne G. “Thymosin β4 Promotes Dermal Healing. Review”. Vitamins and Hormones. 102 (2016). pp. 251–75.
7. Sosne G, Kleinman HK. „Primary mechanism of thymosin b4 repair activity in dry eye disorders and other tissue injuries”. Invest Opththalmol Vis Sci. 2015;56(9):5110-7.
8. Sosne G, Rimmer D, Kleinman HK, et al. “Thymosin beta4: a potential novel therapy for neurotrophic keratopathy, dry eye, and ocular surface diseases”. Vitamin Horm. 2016;102:277-306.
9. Reti R, Kwon E, Qui P, et al. “Thymosin B4 is cytoprotective in human gingival fibroblasts”. Eur J Oral Sci. 2008;116(5):424-30.
10. Smart N, Bollini S, Dubé KN, Vieira JM, Zhou B, Davidson S, Yellon D, Riegler J, Price AN, Lythgoe MF, Pu WT, Riley PR „De novo cardiomyocytes from within the activated adult heart after injury”. Nature (June 2011): 474 (7353): 640–4.
11. Shrivastava S, Srivastava D, Olson EN, et al. “Thymosin beta4 and cardiac repair”. Ann NY Acad Sci. 2010;1194:87-96.
12. Popoli PR, Pepponi A, Martire et al. „Neuroprotective Effects of Thymosin B4 in Experimental Models of Excitotoxicity”. Ann. N.Y. Acad. Sci.2007;1112: 219–224.
13. Dong QY, Han T, Wang LF, Dong YP, Liu Y, Wang B. “The signif- icance of serum thymosin b4 levels in patients with non-alcoholic fatty liver disease”. Tianjin Med J. 2013;41:97e100 [in Chinese].
14. Liang J, Cai WJ, Han T, Jing L, Ma Z, Gao Y. “The expression of thymosin b4 in chronic hepatitis B combined nonalcoholic fatty liver disease”. Medicine (Baltimore). 2016;95:e5763.
15. Gao, Xiaoyu, et al. „Thymosin beta-4 induces mouse hair growth”. PloS one 10.6 (2015): e0130040.
16. Philp, Deborah, and Hynda K. Kleinman. „Animal studies with thymosin β4, a multifunctional tissue repair and regeneration peptide”. Annals of the New York Academy of Sciences 1194.1 (2010): 81-86.
17. Gao, Xiao-yu, et al. „Role of thymosin beta 4 in hair growth”. Molecular Genetics and Genomics 291.4 (2016): 1639-1646.
18. Philp, Deborah, et al. „Thymosin β4 increases hair growth by activation of hair follicle stem cells”. The FASEB journal 18.2 (2004): 1-16.